Anayasa’nın 101/2. maddesi; “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.” hükmünü haizdir. Bu hüküm sebebiyle, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki seçimde yeniden aday olup olamayacağı konusu kamuoyu tarafından tartışılmaktadır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk olarak 2014 yılında yapılan seçim ile cumhurbaşkanlığı makamına gelmiş, ardından 2017 yılında cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini de yürürlüğe sokan Anayasa değişikliği yapılmıştır. 2018 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Recep Tayyip Erdoğan ikinci kez cumhurbaşkanı seçilmiştir. Tartışmaların kaynağı da işte 2017 yılında yapılan bu Anayasa değişikliğidir.
Anayasa’nın, “Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.” hükmü uyarınca, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üçüncü kez aday olabilmesi Anayasal açıdan mümkün değildir. Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iki defa seçilmiştir.
Karşıt bir görüş ise 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile yeni bir hükümet sistemine geçildiğini, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ikinci kez seçildiği seçimin bu değişiklikten sonra yapıldığını, Erdoğan’ın yeni sistemin ilk cumhurbaşkanı olduğunu ifade etmekte, bu nedenle yeniden aday olabileceğini öne sürmektedir.
Ancak 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği her ne kadar hükümet sisteminde değişiklik getirmiş olsa da Cumhurbaşkanlığı Makamının devamlılığı bakımından bir değişiklik getirmemiştir. Makamın adı yine Cumhurbaşkanlığı olduğu gibi sistemin adı da “Cumhurbaşkanlığı” Hükümet Sistemidir. Erdoğan, yeni hükümet sisteminin ilk başkanı değil yine Cumhurbaşkanı unvanını elde etmiştir. Bu durum, seçim sonucunda Yüksek Seçim Kurulu tarafından verilen mazbatada da kendini göstermektedir. Zira Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2018 yılında ikinci defa seçilmesi üzerine kendisine verilen mazbatada; “Sayın Recep Tayyip Erdoğan 13. Türkiye Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.” ifadesi kullanılmıştır (sonradan, Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhuriyet tarihimizde cumhurbaşkanlığı makamına gelen 12. kişi olduğu gerekçesiyle, mazbatada yer alan “13.” ibaresi kaldırılmıştır. Örneğin, Mustafa Kemal Atatürk 4 kez cumhurbaşkanlığı yapmış olmasına karşın 1. cumhurbaşkanımızdır).
2014 yılında, yani yeni hükümet sisteminden önce yapılan seçim sonucunda verilen mazbatada ise “Sayın Recep Tayyip Erdoğan 12. Türkiye Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.” ifadesi yer almaktadır. Başta da belirtildiği gibi sistem Cumhurbaşkanlığı Makamı yönünden kesintiye uğramamıştır.
Yine bununla bağlantılı bir başka karşıt görüş ise Cumhurbaşkanının seçilmesi usulünü düzenleyen Anayasa maddesinin (m. 101) 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile değiştirildiğini, dolayısıyla en fazla iki defa seçilebilme hükmünü de içeren bu maddenin 2017 yılındaki değişiklikten itibaren geçerli olacağını öne sürmektedir. Hal böyle olunca da bu görüşe göre Cumhurbaşkanı Erdoğan yeniden aday olabilecektir.
2017 yılında yapılan Anayasa değişikliğinde 101. maddenin değiştirildiği doğrudur. Ancak maddenin içerisinde yer alan “Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.” hükmü 101. maddeye 2007 yılında eklenmiş olup, bu hüküm 2017 değişiklikleri sırasında da aynen korunmuştur. Dolayısıyla, yeni hükümet sistemini getiren 2017 Anayasa değişikliği her ne kadar 101. maddede bazı değişiklikler yapmış olsa da bir kişinin en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebileceğine ilişkin kuralı değiştirmemiştir. Bu nedenle ilgili hüküm yeni hükümet sisteminden önce geçerli olduğu gibi mevcut durumda da geçerlidir.
Tüm bu açıklamalar ışığında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üçüncü defa aday olabilmesi Anayasa’nın 101/2. maddesi gereği mümkün değildir. Diğer yandan, 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nun 3/2. maddesi ile düzenlenen; “Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.” hükmü çerçevesinde, şayet TBMM seçimlerin yenilenmesi kararı alırsa Cumhurbaşkanı Erdoğan bir kez daha aday olabilecektir.
